θέμα "άρσης ανωνυμίας στα blogs"; ελπίζω όχι.

update 20.11.2009 σημαντική και θετικότατη εξέλιξη στο θέμα. Μέσα από το twitter, ο υπουργός δηλώνει ότι: "Συμφωνούμε, δεν θέσαμε ποτέ θέμα "άρσης ανωνυμίας" στα blogs". ---

Διαβάζω σήμερα ότι ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης θέτει θέμα άρσης ανωνυμίας στα blogs.

Αν και η φράση ακούγεται πολύ συχνά, νομίζω ότι καλό είναι να διευκρινίσω ότι κατά την γνώμη μου δεν μπορεί να τεθεί το θέμα μόνο για τα blogs. Αν τεθεί, θα τεθεί για το internet στο σύνολό του, δηλαδή για όλες τις υπηρεσίες που παρέχονται μέσω internet, αφού πολύ απλά:
1. Δεν υπάρχει σαφής ορισμός του blog (όχι, δεν έχω blog, έχω forum, site, κ.λ.)
2. Όλες οι παράνομες δραστηριότητες που μπορούν να τελεστούν μέσω blog μπορούν να τελεστούν και μέσω twitter, facebook, friendfeed, youtube, delidious κ.λ.

Ας δούμε τώρα τί εννοούμε "άρση ανωνυμίας". Μιλάμε στην πραγματικότητα για άρση του απορρήτου των επικοινωνιών και για άρση απορρήτου προσωπικών δεδομένων (όπως είναι π.χ. το IP, τα emails κ.λ.) Αυτό βεβαίως και γίνεται σήμερα, σε περιπτώσεις κακουργηματικών πράξεων: αν ξεπλένετε χρήματα, αν οργανώνετε δολοφονίες, αν χρησιμοποιείτε το internet για εμπόριο ναρκωτικών κ.λ. ο εισαγγελέας μπορεί πολύ εύκολα να ζητήσει από όλους τους εμπλεκόμενους (τον ISP σας, τον email provider, το Google, το Yahoo κ.λ.) στην Ελλάδα ή και στο εξωτερικό (ανάλογα με τις συμφωνίες που έχει η χώρα μας με άλλες σε αυτά τα θέματα) την άρση του απορρήτου.

Το θέμα που καίει πολιτικούς και άλλα δημόσια πρόσωπα, αλλά όχι μόνο, και το οποίο προβάλλεται ως κύριο επιχείρημα, είναι η δυσφήμιση και η συκοφαντική δυσφήμιση.

Εδώ υπάρχει ένα θέμα, με δεδομένο ότι το Internet έχει αλλάξει τους κανόνες: ο καθένας μπορεί κρυβόμενος πίσω από την προστασία της ανωνυμίας που του παρέχει το internet να συκοφαντήσει και να δυσφημίσει, χωρίς να δικαστεί και κατά συνέπεια, χωρίς να έρθει αντιμέτωπος με τις συνέπειες των πράξεών του. (Αντίθετα, στην περίπτωση των παραδοσιακών ΜΜΕ που έχουν εξ ορισμού φυσική παρουσία, είναι εύκολο για τον θιγόμενο να προσφύγει εναντίον τους στα δικαστήρια.)

Την άποψή μου για ένα παρόμοιο νόμο την έχω αναφέρει πολλές φορές, θα την επαναλάβω και εδώ:
1. το πρόβλημα δεν θα λυθεί με οποιονδήποτε νόμο σε αυτή την κατεύθυνση. Πρακτικά, οι χρήστες, ειδικά αυτοί που έχουν ως σκοπό την συκοφαντική δυσφήμιση, θα βρούν τους εύκολους τρόπους που υπάρχουν για να προστατευθούν.
2. ένας νόμος που απλά επιτρέπει την άρση του απορρήτου για δυσφήμιση, θα δημιουργήσει πολύ σοβαρότερες παρενέργειες σε άλλους τομείς των ελευθεριών μας και των δικαιωμάτων μας.

Δηλαδή δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα και θα είμαστε στο έλεος οποιουδήποτε θέλει να μας δυσφημίσει; Νομίζω ότι υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να κάνουμε και να θεσμοθετήσουμε. Για παράδειγμα:

1. Να δώσουμε κίνητρα σε όσους διατηρούν μία σταθερή παρουσία στο internet να το κάνουν επώνυμα. Π.χ. να γίνει πολύ πιο εύκολο να έχεις νόμιμα έσοδα από διαφημίσεις στο site/blog σου, κάτι το οποίο προφανώς δεν γίνεται ανώνυμα.
2. Να εξετάσουμε μηχανισμούς (νομικούς και τεχνικούς) μέσα από τους οποίους θα μπορούσε να μειωθεί ή και να εκμηδενιστεί η ζημιά που προκαλείται από ένα δυσφημιστικό σχόλιο, αφού αυτό αποδειχθεί στα δικαστήρια. Αυτό μπορεί να είναι αντικείμενο συμβάσεων με ξένες χώρες ή ακόμη και διαφορετικού χειρισμού από την ελληνική δικαιοσύνη (π.χ. οι υποθέσεις που σχετίζονται με θέματα internet να εκδικάζονται με (ανάλογες) "ταχύτητες internet")
3. Να εξετάσουμε την ευθύνη που έχουν τα ΜΜΕ όταν αναπαράγουν ανυπόστατες και αδιασταύρωτες πληροφορίες, καλυπτόμενα πίσω από το ότι "τις αναφέρουν blogs" -ειδικά σε ένα κοινό που δεν έχει τις γνώσεις και την εμπειρία για να αξιολογήσει την πηγή "blogs".

Θεωρώ ότι θα ήταν μεγάλο λάθος από τον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη να προσπαθήσει να λύσει το θέμα με την μέθοδο "άρσης της ανωνυμίας των μπλογκ". Σε κάθε περίπτωση, το θέμα αυτό θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο εκτενούς διαλόγου πριν φτάσουμε σε κάποια σχετική νομοθεσία.